Qonaq Kitabı
YEDDİ GÖZƏL

Kəhrəba ləl olar, hələ var dalı.

Daş iksirim ilə bir gövhər olar,

Torpaq əllərimdə dönər zər olar.

Ağzım sehirli yel üfləsə, inan,

Kəndiri döndərib eylərəm ilan.

Tanrı ki yaradıb hər xəzinəni,

Ona tilsim açan göndərib məni.

Soruşsalar yerdən, ya göydən əgər,

İnanın, verərəm mükəmməl xəbər.

Bilik ölkəsində böyük ustadam,

Tay olmaz dünyada mənə bir adam”.

Belə çox dəm vurub söhbət eylədi,

Bişr bu yalana heyrət eylədi.

Bu zaman bir bulud dağdan yeridi,

Məlixa baxaraq beləcə dedi:

– O bulud qaradır, qır kimi nədən!

Bunlar süd kimi ağ, gəl, cavab ver sən!

Bişr dedi: – Burda qəribə nə var?

Belə hökm eyləmiş tək pərvərdigar.

O dedi: – Kar aşmaz belə bəhanə,

Atılan ox gərək dəysin nişana.

Yanmış bir tüstüdür qara bulud, bax,

Ağıl bu nöqtədə etmiş ittifaq.

O bulud ki belə süd kimi ağdır,

Su var məcazında, inci sayaqdır.

Birdən qalxıb əsdi bir gizli külək,

Çox danışan nələr söylədi görək:

– De görüm, bu əsən yel nə deməkdir?

Qafil, ya öküzdür, ya da eşşəkdir.

Bişr dedi: – Allahın qəzası vardır,

Hər şeyə hökm edən pərvərdigardır.

O dedi ki: – Düşün, at hikmətə əl,

Qart qarılar kimi nağıl açma, gəl!

Havadır doğuran yeli, ruzgarı,

Yelləndirir onu ərzin buxarı.

Bircə o tərəfə göz yetirib bax,

Neçin çox ucadır o möhtəşəm dağ?

Dedi: – Var Tanrının bunda əsəri:

Birisi yüksəkdir, alçaqdır biri.

Məlixa söylədi: – Sübutsuz demə!

Yetişir bağladın naxşı qələmə.

Bulud yağış tökər, su axar gedər,

Dağları, daşları sel yıxar gedər,

O dağın ki, uca dik başı vardır,

Selin axımından xeyli kənardır.

Bişr bir qışqırdı, titrədi dağ-daş:

– Tanrının işinə, – dedi – qoşma baş!

Hər işin sirrindən xəbərdaram mən,

Hər elmə vaqifəm, üstünəm səndən.

Səbəb boş deyilməz, gəl, düşün bir az,

Yolu xəyal ilə süpürmək olmaz.

Sanma var pərdəyə yol tapa bilən!

Oxuyuruq naxşı pərdədə üzdən.

Qələt addımlamaq deyil ictihad,

Yanlış oxuyana olmaz etimad.

Qorxuram bu pərdə olanda nihan

Qələt oyun görə qələt oxuyan.

Bu yüksək budaqlı ağaca sən, gəl,

Ərköyünlük ilə toxundurma əl.

Bişr bu sehri ki, oxudu, yenə

Füzul qulaq asdı şeytan deyənə.

Onlar bir neçə gün birgə getdilər,

O füzulluq etdi istəyən qədər.

Yol isti, çöl susuz, yolçular susuz,

Oldu beyinləri qaynar, yuxusuz.

Qışqırıb yol boyu böyürürdülər,

Coşub gedirdilər, yüyürürdülər.

Axırda yetdilər pakizə, uca,

Şaxlı, budaqlı bir gözəl ağaca.

Bu yerin otları ipəkdi, ipək,

Göz daldı seyrinə, oldu sevincək.

Orda basdırılmış bir küp durardı,

İçində tərtəzə şirin su vardı.

O küpün içində görüb uzunçu

Təzə reyhan kimi ürək açan su,

Dedi Bişrə: – Gözəl yoldaşım, de bir,

Neçin bu küp belə qum içindədir?

Söylə nəyə görə ağzına qədər

Basdırılmış yerə? Ver bundan xəbər!

De görüm ki, suyu çoxdur, ya azdır?

Yoxuş deyil yeri, çöldür, bayazdır?

Bişr: – Etmiş, – dedi, – bunu insanlar,

Çox-çox görünmüşdür belə ehsanlar.

Qorxudan gömüblər onu qumlara

Ki, sınıb olmasın tez para-para.

Məlixa söylədi: – Gəl, yaxşı düşün,

Verdiyin cavablar qələtdir bütün.

Biri əzab çəkib yaşayacaqdır,

Özgə birinə su daşıyacaqdır?

Özü də burda ki, isti çöl boyu

Nə çeşmə tapılar, nə də bir quyu?

Burada ovçular qurmuş duzağı,

Buradır ov yeri, ovçu ovlağı.

Bu küpə ki suyu doldurmuş insan,

Deməli ov üçün tor qurmuş insan.

Duzlu şeylər yeyən yabanı heyvan:

Maral, dağ keçisi, gur, cüyür, ceyran

Bütün çöl uzunu su gəzə-gəzə

Gəlsinlər belə bir küp olan düzə.

Ovçu hiylə tökər, bağlar yolları,

Sonra əlində ox gözlər şikarı.

Vurar su içəndə heyvanı, gedər,

Doğrayar ətini kabablıq edər.

Belə aç düyünü, belə düşün sən,

Desin eşidənlər afərin, əhsən.

Bişr dedi: – Dur, ey sirr edən aşkar,

Hər kəsin gizli bir əqidəsi var.

Ürəkdə var gizli çox niyyətimiz,

Hər kəsi də belə zənn edirik biz.

Etmə, dedim sənə, gəl, pis fikirlər

Ki, sonra əlindən baş verməsin şər.

Suyun kənarına onlar keçdilər,

Yerə süfrə salıb yeyib-içdilər.

Doğrudan bu suyun heç üstü yoxdu,

Yanğı yatırandı, safdı, soyuqdu.

Məlixa ucadan dedi Bişrə: – Dur,

Bir qədər bu sudan kənarda otur.

Soyunub ta ki, bu saf suya girim,

Yuyunum, nəhayət tökülsün kirim.

Duzlu tər içində nə vaxtdır mənim



 
[ 1-15 ] [ 16-30 ] [ 31-45 ] [46] [47] [48] [49] [50] [51] [52] [53] [54] [55] [56] [57] [58] [59] [60] [ 61-75 ] [ 76-90 ] [ 91-98 ] 
 
© 2011 Ədəbiyyat portalı - www.azerlit.info