|
ŞEYX SƏNAN
Şeyx Sənan (Xumara doğru qoşaraq şaşqın və məcnunanə) Gediyor... A-h, getmə!
Şeyx Kəbir Kimdir o, kim?
İkinci pərdə yavaş-yavaş qapanmağa başlar.
Şeyx Sənan (yaralı və həyəcanlı) Getmə, dur!.. Getmə, nazənin mələyim! (qoşub Xumarı qucaqlamaq istər, lakin müvəffəq olamaz, bayılıb düşər.)
Şeyx Kəbir Allah-Allah, nədir bu əfsanə!?
Şeyx Mərvan İştə divanədir o, divanə!..
Şeyx Sənanın qorxunc halını seyr etməkdə olan Zəhra pək həzin və dərin bir ah çəkərək, bitab bir halda Əzranın qolları arasına düşər; bu sırada pərdə yavaş-yavaş enməyə başlar.
P ə r d ə
II SƏHNƏ
Məkkeyi-müəzzəmədə böyük bir yol... Yol kənarında bir taqım evlər, uzaqda böyük camelər, bilxassə qara örtülü Kəbə görünür. Vəqə on yıl sonra vaqe olduğu üçün birinci səhnədəki əşxas, simaca gözə çarpacaq dərəcədə dəyişmişdir. Pərdə açıldıqda əlində su dəstisi olduğu halda kiçicik bir ərəb qızının yoldan keçdiyi görülür. Şeyx Sədra ilə Əbülüla digər tərəfdən çıxarlar.
Şeyx Sədra Bu nə müdhiş hava, susuzluqdan Adəta qavrulub yanar insan.
Əbülüla (Kəbəyi göstərərək) Şübhəsiz olmasaydı Beytullah, Məkkə olmazdı heç iqamətgah. Burda ömr eyləmək fəlakətdir, Şimdi bildim Mədinə cənnətdir.
Şeyx Sədra (yoldan keçən qıza) Gəl, qızım, bir içim su ver bana sən. (Qız məmnun bir tövr ilə gülümsəyərək dəstiyi verir)
Əbülüla Baş-beyin çatlıyor hərarətdən.
Şeyx Sədra (azacıq sudan içər, dəstiyi iadə ilə) Sana, yavrum, Xuda əcir versin.
Əbülüla Su nasıldır? Sərinmi?
Şeyx Sədra Sorma!..
Əbülüla Neçin?
Şeyx Sədra İstiyorsan al iç də bax, qandır, Su deyil, adəta yapışqandır. Allah-Allah! Tənəffüs etdikcə, Ruhu təzyiq edər bir işgəncə. Halım, eyvah, pək müşəvvəşdir, Yudduğum həp alovdir, atəşdir.
Hər ikisi böyük bir intizar içində çəkilib gedər. Bu sırada Şeyx Mərvan ilə Şeyx Nəim görünür.
Şeyx Nəim (Şeyx Mərvana) Düşünürsün də həp inildərsin, Söylə, Mərvan, neçin mükəddərsin? Həp dəyişdin Mədinədən çıxalı...
Ş e y x M ə r v a n Sorma, könlüm yaralıdır, yaralı, Kor olaydı şu tək gözüm də bənim, Kaş ki, Zəhrayı görməyəydi, Nəim!..
Şeyx Nəim Şu fəsahətlə sən neçin əcəba Onu ram etmədin!?.
Şeyx Mərvan Xayır, əsla, Yoxdu əsla təşəbbüsümdə qüsur, Kim ki, məyub olursa, rədd olunur[*]. İştə çirkinlik öylə bir illət Ki, dəmadəm qazandırır nifrət.
Şeyx Nəim Batinin əksidir fəqət zahir.
Şeyx Mərvan Bir yalan sözdür iştə şöhrətgir.
Şeyx Nəim Bunca əndişə bisəmər... zira Şeyx Hadi, Əbülüla, Sədra Bir-birindən zəki, gözəl insan; Yenə Zəhracə möhtərəm Sənan!
Şeyx Mərvan (hiddətli) Onu xəllaqi-eşqə sormalıdır.
Şeyx Nəim Xayır, insanda tale olmalıdır.
Şeyx Mərvan (yola baxaraq, usanmış bir halda) Əcəba nərdə qaldılar bunlar?
Şeyx Nəim Baxalım, bəlkə başqa maneə var.
Hər ikisi geri dönər. Bu sırada iki kor ərəb görünərək, birinci suzişli və tutqun ahənglə ud çalar, ikinci də yaralı səslə hicaz məqamında olaraq aşağıdakı əbyatı oxur.
|