ŞEYX SƏNAN
FACIƏ – 4 PƏRDƏ
Qeyd “Şeyx Sənan” mövqu-tamaşaya qonulduğu zaman ikinci pərdənin birinci səhnəsi ilə ikinci səhnəsi bir yerdə təmsil edilir. Üçüncü pərdənin ikinci səhnəsi ilə sondakı ilavə isə bütün-bütünə atılır. H.C.
ƏŞXAS
Ş e y x K ə b i r – fəzilət və irfanilə, irşad və ictihadilə məşhur, ağsaqal və nurani bir mürşid. Ş e y x Ə b u z ə r – Şeyx Kəbirin ailəsinə məhrəm, ev işlərinə nəzarət edər bir ixtiyar. Z ə h r a – Şeyx Kəbirin qızı. Ə z r a – Zəhranın rəfiqəsi, Şeyx Əbuzərin qızı. Ş e y x S ə n a n – otuz yaşında, xoşsima bir tələbə. Ş e y x H a d i Ş e y x S ə d r a – Şeyx Sənanın yaqın arqadaşları. Ə b ü l ü l a Ş e y x M ə r v a n – təkgözlü, orta yaşlı bir şəxs. Ş e y x N ə i m – Şeyx Mərvanın məsləkdaşı. Ş e y x Ə b ü l l ə h y ə Ş e y x C ə f ə r – orta yaşlı, iki zahidməslək arqadaş. O ğ u z Ö z d ə m i r – iki gürbüz dəliqanlı D ə r v i ş – nurani bir ixtiyar. İki kor ərəb, dəvəçi, mələklər, sair şeyxlər və müridlər. X u m a r (T a m a r a) – olduqca gözəl və məsum ruhlu bir gürcü qızı. N i n a – Xumarın rəfiqəsi. A n t o n – şıq dəliqanlı. S i m o n – şıq dəliqanlı. P l a t o n – Xumarın babası. S e r q o – Platonun xidmətçisi. P a p a s – sağlam vücudlu, mühib simalı bir keşiş. S a i r d ə l i q a n l ı l a r , q ı z l a r və ç o c u q l a r ... Ş e y x l ə r və m ü r i d l ə r – ərəb qiyafətində; gürcülər isə əski gürcü qiyafətindədirlər.
BIRINCI PƏRDƏ
I SƏHNƏ
Mədineyi-Münəvvərədə, Şeyx Kəbirin evində üləmayə məxsus bir qəbul odası... Odanın iki qapısı, üç-dört pəncərəsi var. Qapının biri Şeyxin hərəmxanəsinə açılır. Pəncərələrdən ikisi xurmalıqdan ibarət gözəl bir bağça ərz edər.
Pərdə açıldıqda, Şeyx Əbuzər odanın bir guşəsində ikindi namazını bitirmiş, əlləri və yüzü göyə doğru duaya məşğul görünür.
Zəhra (Əzra ilə bərabər hərəmxanə qapısından daxil olaraq) Şeyx, ya Şeyx!
Əzra Şeyx!
Şeyx Əbuzər (niyazkar) Ya Allah!
Zəhra Bana baq...
Şeyx Əbuzər (mütəvəkkil) La ilahə-illəllah!
Zəhra (yaqlaşaraq) Şeyx Əbuzər!
Şeyx Əbuzər (dönərək) Nədir, qızım?
Zəhra Əl’an, Bir xəbər yoqmu Şeyx Sənandan?
Şeyx Əbuzər İki-üç dəfə getdim evlərinə...
Zəhra Əcəba xəstələnməmiş ki yenə?
Şeyx Əbuzər Qomşular söylüyor ki, həp gecələr Uyumaq bilmiyor sabahə qədər. Qoşuyor hər səhər biyabanə, Həm də əsla qarışmaz insanə. Halı pəjmürdə, sanki bir məcnun; Anlaşılmaz nədir məramı onun?! Şaşırır həp Mədinə əhli bütün Onu gördükcə müztərib, düşkün.
Zəhra Nə olur? Bir də get, rica edərim.
Şeyx Əbuzər Pəki, gedərim.
(Qalxıb gedər. Çıxdığı sırada mənalı bir baxışla Zəhraya baxaraq)
Bunda bir sirr var, edilməz faş, Nə üçün, anlamam, əcəb bu təlaş!?
Əzra Bu maraq iştə fəzlədir, Zəhra!
Zəhra Sorma, heç sorma, nazənin Əzra!..
Əzra Səndə bir öylə hüsnü cazibə var, Ki olur, hər görən pərəstişkar. Səni Sənan arar da kəndi bulur, Daima eşq hüsnə mail olur.
Zəhra Qalmamış bəndə zərrə səbrü qərar, Bana Sənansız olmuş aləm dar. Altı ildir ki, zarü-dərbədərim, Həp onundur məsərrətim, kədərim.
|