|
LEYLİ VƏ MƏCNUN
Səhralərə tutdu seyl tək üz, Vadilərə açdı çeşmə tək göz, Çox aradı, gəzdi hər məkanı, Bulunmadı oğlunun nişanı. Ta aqibət ol şikəstəhali, Bir guşədə gördü laübali. Düşmüş yerə, xaksarü qəmnak, Əhvalı xərabü sinəsi çak. Dönmüş güli-sürxi zəfəranə, Şimşadi-lətifi xizəranə. Ayinəsini ğubar tutmuş, Jəngi-ğəmi-ruzigar tutmuş; Etmiş əlifin sitəm yükü dal, Qılmış qələmin fələk qəmi nal, Həmsöhbəti murü həmdəmi mar, Təkyəgəhi xakü bəstəri xar, Xar üzrə ona dəlik-dəlik tən, Açmış qəm evinə dürlü rövzən. Ol pir, çü gördü surəti-hal, Surət kimi qaldı bir zaman lal. Bir ləhzə onu təhəyyür aldı, Heyrət gözü ilə baxa qaldı. Sonra yaxa yırtıb etdi fəryad: - "Key bülbüli-bustani-bidad! Hali-dilini mənə bəyan et, Əsrari-nihanini əyan et. Kim aldı əlindən ixtiyarın? Kim eylədi tirə ruzigarın? Billah, netə biqərar olubsan, Aşüfteyi-ruzigar olubsan! Nə seyrdəsən, sənə tələb nə? Bu naleyi-zarinə səbəb nə? Dəryadə isə sənə düri-kam, Sən söylə, mən eyləyim sərəncam, Zülmatdə isə şəmi-məqsud, Rövşən qılü məndən istə mövcud". Məcnun dedi: - "Ey mənə verən pənd, Danayi-süxənvərü xirədmənd! Kimsən, nədurur bu göftgulər, Bifaidə batil arizulər? Get, dərdimə sən dəva deyilsən, Biganəsən, aşina deyilsən! Mən böylə kəlamə tutmazam guş, Leyli sözü söylə, yoxsa xamuş!" Dedi: "Mənəm atan, ey bəlakəş, Mən səngi-məlamətəm, sən atəş!" Dedi: - "Nədir, ata, yoxsa anə, Leyli gərək, özgədir fəsanə". Çün gördü itaətində ehmal, Bildi ki, fəqir özgədir hal, Verdi bu firib ilə təsəlli, Kim: - "Dur gedəlim, çağırdı Leyli! Leyli bizə gəldi mehmandır, Ləli tələbində dürfəşandır". Məcnun ki, eşitdi Leyli adın, Sandı ki, fələk verər muradın. "Ləbbeyk" deyib ayağə durdu, Ol kəbeyi-məqsədə üz urdu. Pir ilə cavani-dilşikəstə, Gəldi evə dilfikarü xəstə. Başında həvayi-vəsli-Leyli, Nə ata qəmi, nə ana meyli. Gah ata nəsihət etdi ağaz, Gah anası oldu pəndpərdaz.
BU, MƏCNUNA ANASI PƏND VERDİYİDİR VƏ BUSTANİ-MƏLAMƏTDƏN XARİ-NƏDAMƏT DƏRDİYİDİR[24]
Key rahəti-canü nuri-didə! Fərzəndi-yeganeyi-güzidə! Şənində rəyasəti-ərəb var! Mirasi-şücaətü ədəb var! Ətvari-müluki tut həmişə, Ayini-şücaət eylə pişə! Əbruyi-xəm isə gər muradın, Süst etmə kəmanə etiqadın! Müjgani-siyahdan götür dil, Ol navüki-cansitanə mail! Olsan nigərani-qəddü qamət, Qıl nizeyi-xunfəşanə rəğbət! Gər zülf ilə görmək istəsən xal, Gör heyəti-nöqtə, peykəri-dal! Könlün gözü qaşə olsa məftun, Gör dideyi-eynü əbruyi-nun! Sən sərvsən, olmagil giranbar! Azad ola gör, nə kim giriftar! Sən ləlsən, olmagil səbüksəng, Döndərmə günəş görüb rəvan rəng! Etmə özünü hübabmanənd, Başında olan həvayə xürsənd! Kim, yoxdurur ol həvayə bünyad Başın olur ol həvadə bərbad. Sərgərmlik etmə şəm nisbət, Suzi-qəmi-eşq ilə, mürüvvət, Gör şəmi necə düşər bəlayə, Başına gedən, gedər fənayə. Zövqi-dilü didə qılma adət! Salma meyü şahidə iradət! Məhbubü mey ilə bəsləyən can, Sanma olur əhli-əqlü iman! Əqlimi olur müdam məstin? İmani olurmu bütpərəstin? Şerə həvəs etmə kim, yamandır, Yaxşı desələr onu, yalandır! Hala qıla gör kəmal hasil, Fövt etmə macal, gəzmə qafil! Ey baği-ümidimiz nihali, Qılma bizi nəng payimali! Məhbub həm istəsən, kəm olmaz, Biz kim, səniniz, sənə qəm olmaz. Vardır bu həşəmdə min qəbilə, Hər taifə içrə min cəmilə, Bir-bir qılalım qamu sənə ərz, Yetsin yerinə bizə olan fərz, Bir sərvi-səhiqədü səmənbər, Təzvicini edəlim müqərrər, Təyin edəlim sənə, məhü sal, Sərf eyləyə bildiyincə əmval, Sən tutma həmin təriqi-vəhşət, Qəti-nəsəb eyləmə, əmanət!
|