BAYBURANIN OĞLU BAMSI BEYRƏK
Dalıca yeni bir həyat başlanar.
Kim deyir, ölümdür candan əl çəkmək, Candan əl üzməyən yara çatanmaz! Canıxdır, canıxdır, canıxdır məni, Dərddən canıxmayan çara tapanmaz!
* * * Xan oğlu Xan Bayandır xan Bir gün yerdən durmuş idi, Qara yerin üzərinə Ağ ban evin qurmuş idi. Ala seyvan göy üzünə Aşınmışdı, min bir yerdə, İpək xalça döşənmişdi. İç Oğuzun, Dış Oğuzun Ərənləri xanlar-xanı Bayındırın Söhbətinə düzünmüşdü. Baybura bəy, deyərlər bir Bəy də daxı, Bayındırın Söhbətinə gəlmiş idi. Bayındır xan qarşısında Qaragünə oğlu igid Qara Budaq dayanmışdı. Sağ yanında Qazan oğlu Uruz durmuş, Sol yanında Qazılıq qoca Oğlu Yegnək dayanmışdı. Baybura bəy bunu görüb Dərindən bir ah eylədi, Qafasından ağlı gedib Dəstmalını ələ aldı, Böyürə-böyürə ağladı. Belə etcək Qalın Oğuzun arxası, Bayındır xanın kürəkini Salur Qazan Qaba dizi üstə çöküb, Gözlərini qıya tikib, Baybura bəyin üzünə Baxıb, deyir: – Baybura bəy, nə ağlayıb, Nə bozlarsan? Baybura bəy cavab verir: – Bəyim Qazan, söylə necə Ağlamayım? Söylə necə Bozlamayım? Oğul da bir Ortacım yox. Tanrı məni Qarğamışdır. Gələcəgim, Tac-taxtim üçün belə ağlayıram. Bir gün ola düşəm öləm, Yer yurdum kimsəsiz qala. Qazan aydır: – Məqsəd bu mu? Bəli, budur, mənim daxı Oğlum olsa, xanlar xanı Bayındırın qarşısını Alıb dursa, qulluq etsə, Mən də daxı baxıb-görsəm, Bir sevinsəm, bir güvənsəm. Belə decək Qalın Oğuz bəyləri Üz göyə tutub, əl qaldırıb, Dua-səna elədilər: – Uca Tanrı sənə də bir Oğul versin! O, zamanlar ərənlərin Alqışları alqış idi, Qarqışları qarqış idi, Duaları icabətə yetişirdi. Buradaca Baybican Öz yerindən uru durub Belə aydır: – Bəylər, gəlin Mənimçin də dua edin. Tanrı-taala kərəm qılıb Bir qız daxı mənə versin. Bəylər yenə əl qaldırıb Dua qıldı: – Ulu Tanrı, Sənə daxı bir qız versin. Baybican bəy yenə aydır: Bəylər! Tanrı kərəm qılsa, Mənə bir qız verər olsa, Mənim qızım Baybura bəyin Oğluna beşikkəsmə Yavuqlu olsun, Hamı buna tanıq olun.
Bir çox zaman keçməmişdi, Haqq-taala kərəm etdi, Bayburanın oğlu oldu, Baybicanın qızı oldu. Qalın Oğuz ərənləri Sevindilər, eşidərək şad oldular. Baybura bəy tacirləri Çağırıban buyuruq etdi: – Mərə, qoçum bəzirganlar, Haqq-taala kərəm edib Mənim üçün bir oğul verdi. Rum elinə varın, oradan Oğlum üçün yaxşı-yaxşı Ərməğanlar tapıb alın, Oğlancığım böyüyüncə Dönüb gəlin. Bəzirganlar gecə-gündüz Yol getdilər, İstanbula Gəlib çatıb, Bayburanın Oğlu üçün dan danışıq, Elə yaxşı ərməğanlar Topladılar. Dəniz atı Qulunu bir ağ-boz ayğır, Bir ağca tozlu qatı yay, Bir də daxı altı pərli Gürz aldılar. Yol yarağın Hazırlayıb yollandılar.
Bayburanın oğlancığı Boy atıban beş yaşına, Beş yaşından on yaşına, On yaşdan on beş yaşına Gəlib çatdı. Çaya baxa Çalımlı, alıcı quş Ərdəmli, gözəl-göyçək İgid oldu. O zamanlar heç oğlana
|