BAYBURANIN OĞLU BAMSI BEYRƏK
Çəkim yayı, atım oxu, Məgər hamı kürəkənin Üzügünü nişan qoyub Atardılar. Beyrək isə İlk oxuyla Yalancıqın Üzügünü pərəm-pərəm paraladı. Qalın Oğuz ərənləri Bunu görcək əl çaldılar, gülüşdülər. Qazan bəy uzaqdan durub Bu işləri seyr edirdi. O Beyrəgi çağırtdırdı, Dəli ozan çıxıb gəldi Baş əndirdi, bağır basdı, Salam verdi, belə söylədi: – Alan sabah səfa yerdə tikiləndə, ağban evli, Ətləs ilə yapılanda, göy seyvanlı, Töylə-töylə çəkiləndə şahbaz atlı, Çağırıban dad verəndə, bol çavuşlu, Yayxananda yağ tökülən, bol nemətli, Qalmış igit arxası, Bezə miskin umdu, Bayandır xanın köygüsü, Tülu quşun yavrusu, Türküstanın dirəyi, Amit soyunun aslanı, Qaraçuğun qaplanı, Qonur atın yiyəsi, Xan Uruzun babası, Salur Qazan! Ünüm anla, sözüm dinlə, Alan sabah durmuşsan, Ağ ormana girmişsən, Ağqovağın budağından Yırğayıban qırmışsan, Canbacığın əymişsən, Oxcığazın qurmuşsan, Adın gərdək qoymuşsan. Sağda oturan sağ bəylər, Solda oturan sol bəylər, Eşikdəki inaqlar, Ortada oturan xas bəylər, Toy-düyünüz mübarək!
Belə decək, Qazan aydır: – Dəli ozan, dilə məndən nə dilərsən, Çətirli otaq istərsən, Qul-qaravaş istərsən, Ya altun-axca istərsən? Hər nə istərsən, verərəm.
Beyrək aydır: – Sultanım bəy, Məni qoysan şülən yeməginə varsam, Qarnım acdır, doyursam. Qazan aydır: – Dəli ozan, Dövlətin basdı. Bəylər, Bu günkü bəyligim bunun olsun, Qoyun hara getsə, getsin, Nə eyləyirsə, eləsin. Beyrək yemək şüləninə sarı gəldi, Qarnın doyurduqdan sonra Döndü qazanları təpdi, Tökdü, yıxdı kimin sağa Kimin sola, vurdu atdı, Sağ gedəni sağa aldı, Sol gedəni sola çatdı, Haqlılar haqqına çatdı, Haqsızlar üz qarasına. Qazan bəyə xəbər oldu: – Sultanım xan, dəli ozan Yeməkləri təpdi, tökdü, qarışdırdı. İndi qızlar məclisinə varmaq istir, Qazan aydır: – Mərə, hara varmaq istər, Qoyun varsın. Beyrək qalxdı, qızların yanına gəldi, Zurna çalanları qovdu, Nağaraçıları vurdu, Kimin döydü, kimisinin başın yardı, Otağa yaxın oturdu. Boyu uzun Burla Xatın Bunu görüncə qaqqıldar. Aydır: – Mərə, dəli qavat, Söylə, sənin həddin nədir, İcazəsiz mən olduğum Yerdə gəlib oturasan? Beyrək aydır: – Xanım, mənə Qazan bəydən buyuruq oldu, Kimsə mənə dolaşmaz. Xatın aydır: – Mərə, çünkü Qazan bəydən buyruq oldu Qoy otursun. Nə istəyirsən? – Deyə, soruşdu. Beyrək aydır: – Xanım, məqsudum Odur ki, qopuz çalım, Ərə varan qız oynasın. Qısırca yengə adında bir Xatın var. Dedilər: – Yengə, Dur oyna. Dəli ozandı nə bilir? Qısırca yengə doğruldu: – Mərə, ozan, ərə varan qız Özüməm, çal oynayım. Beyrək qopuza əl qoydu Belə dedi: – And içmişəm, Qısırına mindigim yox, Qaravaşa vardığım yox, Öküz ardında sarvanlar sənə baxar, Bildir-bildir gözlərinin yaşı axar. Sən onların yanına var, Muradını onlardan al, Səninlə mənim işim yox. Ərə varan qız qalxsın, Mən qopuz çalım, oynasın. Yengə aydır: Bu zavala gəlmiş dəli Məni görmüş kimi söylər. Vardı yerində oturdu. Boğazca Fatma deyirlər Bir xatın var, ona dedilər, Dur, oyna. Qızın xəftanını geydi: – Mərə, ozan, çal oynayım, Ərə varan qız özüməm. Beyrək aydır: – And içirəm
|