TƏPƏGÖZ
Dəli Basat: – Haqq qurtardı. – Mərə oğlan, al mənim bu Üzüyümü əlivə tax, Qəmə-qılınc səni kəsməz. Basat almaq istədikdə, Yaralıca quduz şeytan Hücum edib Xəncərini, üzərinə Tolazladı. İgid oğlan yan veribən Baxdı gördü, Üzük yerdə Təpəgözün, Ayağının altındadır. Quduz aydır: – Mərə, oğlan, qurtardınmı? Aslan Basat: – Haqq qurtardı, – Mərə, oğlan, O günbəzi görürsənmi? Orda mənim xəzinəm var. Ayıq ol ki, bu qocalar Aparmasın. Get möhürlə! Qafıl Basat, Günbəz içrə gedib girdi. Baxdı gördü Hər tərəfdə qızıl-gümüş Təpə kimi kəlklənmiş. Pulu görüb çaşdı huşu, Şəraiti pak unutdu. Dəli quduz xəzinənin Qapısını alıb kəsdi: – Mərə, oğlan, Yaxşı yerdə düşdün ələ.
Güpəyərəm indi elə, Günbəz ilən qat-qarışıq Yapışdırram səni yerə. Basat puldan, xəzanədən Əl çəkibən, göz örtübən, Ulu haqqa sidqin saldı: – Comərdlərin mədədkarı, Qadir Tanrı, mədəd səndən! Daş divarlar parçalandı, Yol açıldı yeddi yerdən, Oğlan çıxdı.
Kor Təpəgöz günbəzə bir Yumruq atdı, günbəz yatdı. – Mərə, oğlan, qurtardınmı? – Haqq qurtardı. – Alanmazmış ölüm səni! O köhülü görürsənmi? Orda iki qılınc vardır, Biri qınlı, biri yalın. Qınsız qılınc məni kəsər. Dünya mənə oldu əbəs Get götür gəl, başımı kəs! Basat gəldi asta-asta Məğarəyə, gördü orda Zəncirlərdən aslanılmış Yalıntiyə bir qılınc var. Ancaq sakit durub qalmaz, Öz-özünə əsib coşar. – Daha bunu sınamadan Yanaşmaram! – deyə, Basat Qılıncını qarşı verdi, An içində dəydi böldü. Dolandı bir ağac tapdı, Qarşı tutdu, kəsib qırdı. Qatı yayın ələ aldı, Qoşa qılınc aslandığı Zəncirlərə bir ox vurdu, Qılınc qopdu, yerə düşdü, Cumuxuban yerdən qapdı. Belindəki qına soxdu.
– Mərə, şeytan, nə haldasan? Ölməmisən? – Tanrım qoymaz! – Mərə, ölüm yoxmuş sənə! – Deyə, quduz söy söylədi, Nələr dedi: – Gözüm-gözüm, yalqız gözüm, Ala gözüm, ulduz gözüm. Sən var ikən mən Oğuza Divan tutdum, qan uddurdum. Ala gözdən ayrı saldın, İgid, məni. Şirin candan ayrı salsın, Tanrı səni! İgid, mənə dadızdırdın Göz büküyün. Məni saldın yaman günə Qadir görüm dadızmasın Heç igidə! Göz dərdinə tuş olmasın Heç kimsənə! Yenə demiş:
– Qalarda, qoparda yerin nə yerdir? Söylə, igid, pirin, rəhbərin kimdir? Başı üstə uca bayraq tutulan Sultanın, sərdarın, sərvərin kimdir?
Qırış günü qabaqda qılınc vuran, Düşməni dağıdıb qıranın kimdir? Çadırlardan uca çadırın quran, Alplar başında duranın kimdir?
Söylə, igid, kimin oğlusan, kimin? Adıvı-sanıvı gizlətmə məndən Ərənlər yaşırmaz adını ərdən, Mərə, söylə mənə, hansı eldənsən? Basat aydır: – Qalarda, qoparda yerim bu diyar, Xocam, pirim, rəbbim, Haqq pərvərdigar, Sultanım, sərvərim xan Bayındır xan, Bəylərə sərkərdə, xanlara salar.
|