UŞUN QOCA OĞLU SƏGRƏK
Dörd yanını kafər aldı, bəlli bilgil. İgit oğlan səmirədi, Uru durdu qılıncının Qəbzəsinə əl atdı kim, Onu çırpsın, gördü əlində Qopuz var, belə dedi: – Mərə, kafər, Dədəm Qorqud Hörməti üçün çırpmadım. Əgər qopuz olmasaydı, Dustaq ağam başı üçün Səni iki bölər idim. Çəkdi qopuzunu aldı Sonra dönüb belə aydır: – Ala sabah, dan yelləri əsəndə, Yerimdən durduğum qardaş üçündür. Ağ-boz atlarımı qamçılıyıban Tərlədib yorduğum qardaş üçündür. Qalanızda dustaq vardır, degil mənə, Qara başım qurban olsun, kafər, sənə. Burada Əgrək söyləmiş Baxaq görək nə söyləmiş: – Ağzın üçün ölüm, qardaş, Dilin üçün ölüm, qardaş, Qalarından-qoparından Sorar olsam nə yerdənsən? Qara gərdun içərsində Yolun azsan umarın nə? Qaba ələm götürən sərdarız kimdir? İgit, sənin baban kimdir? Alp ər, ərdən ad yaşırmaq ayıb olur, Söylə, igit adın nədir? Bir daxı burda söyləmiş: – Qaytabanımı güdəndə sərvanımmısan? Qara qoçum güdəndə ilxıçımmısan? Ağayılım güdəndə çobanımmısan? Qulağımda şurlayan nayıbımmısan? Beşikdə qoyub getdigim xırdaca qardaşımmısan? İgit kimsən, deginən mənə, Qara başım qurban olsun bugün sənə. Səgrək burda ağasına belə demiş: – Qara gərdun içərsində yol azarsam, umudum Allah, Qaba ələm götürənim Xan Bayındır, Qırış günü həmlə qılan alpım, Qazan, Babam adın sorar olsan, Uşun Qoca, Mənim adım sorar olsan, Səgrək, Qardaşım varımış Əgrək. Bir daxı aydır: – Qaytabanın güdəndə sərvanınam, Qara qoçun güdəndə ilxıçınam, Beşikdə qoyub getdigin qardaşınam! Ulu qardaş Əgrək burada söyləmiş: – Ağzın üçün ölüm, qardaş! Dilin üçün ölüm, qardaş! Ərmi oldun, igitmi oldun? Qəribligə qardaşını axtarı gəldin? İki qardaş bir-birini Quca-quca görüşdülər. Ulu qardaş Səgrəkin Boynun öpdü, Səgrək daxı Əgrəkin əlin öpdü. Üç yüz kafər iraqlardan Baxırdılar ayıtdılar: – Görüşdülər, kaş bizimki Onu yıxa, qalıb çıxa. Gördülər ki, görüşdülər Qucuşdular Qazılıq atlar Minişdilər, qara donlu Kafərlərə at saldılar. Qırılanlar qırıldılar, Qaçanları qova-qova O, qalaya tıxadılar. Dönüb-gəlib yuntları otlağından Çıxardılar, dovul vurub Önlərinə buraxdılar. Yola girib, Dərəşam Suyundan keçib, Gecə-gündüz yol gəldilər, Oğuzlara yetişdilər. Qanlı kafər ellərində Qardaşını alıb gələn Bəy Səgrək ağ saqqallı Babasına muştuluqçu Göndəribən, babam mənə Qarşı gəlsin, dedi, durdu. Uşun Qoca obasına Çapar gəldi xəbər verdi: – Muştuluq ver, gözün aydın, Oğlanların hər ikisi Sağ-salamat çıxıb gəldi. Qoca eşidib şad oldu. Gumbur-gumbur nağaralar döyüldü, Tunc borular çalındı, Ala bargah tikildi, Atdan ayğır, dəvədən buğra, Qoyundan qoç qırdırıldı. Uşun Qoca iki oğluna Qarşı gəldi atdan, yendi, Oğlanları ilə görüşdü, Qucaqlaşdı, əhval sordu: – Siz xoşmusuz, Oğlanlarım? Şükür qıldı, Altunluca günlügünə, Qayıtdılar. Yemək-içmək, şadlıq oldu. İki qardaş analarına gəldilər, Əlin öpüb sevindilər. Uşun Qoca ulu oğluna Daxı gözəl gəlin aldı. Toy tutuldu iki qardaş Bir-birinə sağduş durdu. Hər ikisi gərdəklərə Varıb girib, mətləb alıb, Xoş oldular. Çağırdılar, Dədəm Qorqud Gələr oldu, şadlıq çaldı, Söy söylədi, boy boyladı, Belə dedi: – Qardaşına arxa duran Mərd igidə haqq yar olsun! Ayrı düşən cüt qardaşlar
|