UŞUN QOCA OĞLU SƏGRƏK
Öz yolumdan ayırmayın. Yalqız ağam tutulduğu Qalaya mən varmayınca, Qardaşımın ölüsünü, Dirisini bilməyincə, Ölmüşsə də onun qanın Kafərlərdən almayınca, Qalın Oğuz ellərinə Qayıdıban gəldigim yox! Ata-ana ağladılar, Qazana adam saldılar: – Oğlan qardaşını anmış, Durmaz, gedər, bizə Nə öyüd verirsən? Salur Qazan: – Ayağına At tuşağın vurun, dedi!
İgit oğlan nişanlı idi, Tər-tələsik toy eyləyib, Dəvə kəsib, at öldürüb, Qoç qırdırıb, oğlancığa Gərdək qurub, gəlin ilə Bir gərdəgə buraxdılar. Oğlan qılıncın çıxardı Qız ilə öz arasına buraxdı. Qız aydır: – Qılıncın kəsər, igit Murad ver, murad al. Yoxsa, mən saralaram. Oğlan aydır: – Mərə, qavat qızı, Bilgil qılıncıma doğranayım, Oxuma sancılayım, oğlum doğmasın, Doğa isə on yaşına varmasın, Ağam üzün görməyincə, Ölmüş isə qanına qan etməyincə, Bu gərdəgə girdigim yox! Uru durdu, geyim geydi, Şahbaz atın yəhərlədi, Silahlandı dönüb aydır: – Qız, sən bir il gözləyərsən, Mən bir ildə gəlməsəm, Sən iki il gözləyərsən, Üç il gözlə, gəlməzsəm, Onda mənim öldüyümü Duyub, bilgil, ayğırımı Boğazlayıb yasımı tut, Aşımı ver, gözün hər kimi Tutarsa, könlün hər kimi Sevərsə, ona vargil!
Qız burada söyləmiş, Görək, xanım nə söyləmiş: – Mərd iyidim mən səni bir il Gözlərəm, gəlməsən iki il Gözlərəm. Gəlməsən üç, bəlkə də dörd, Beş-altı il gözlərəm. Altı ildə gəlməz olsan, Altı yolun ayrıcında Çadır qurub ev tikərəm, Gəlib-gedəndən soraram. Xeyir xəbər gətirənə At verərəm, don verərəm. Yaman xəbər gətirənin Başın kəsib öldürərəm. Ərkək sinik üzərimə qondurmaram, Bu dünyada yar tutmaram, Murad verib murad al get. Oğlan aydır: – Qavat qızı, Qardaşımın başına mən, And içmişəm, dönməgim yox! Qız aydır: – Qədəmi şum ad alınca, Ürəksiz gəlin desinlər. Mən gedəlim qayın atama, Qayın anama söyləyəlim. Anamdan iyi qaynana, Atamdan iyi qaynata: – Qaytabanın[8] buğrası ürkdü, gedər, Sərvanlar önünü ala bilməz. Qara qoç ayğırın ürkdü, gedər, İlxıçılar önünü ala bilməz. Ağayılın qoçları ürkdü, gedər, Çoban önünü ala bilməz. Ala gözlü oğlun, böyük qardaşını andı, gedər, Ağca üzlü gəlinin önünü ala bilməz, Sizə məlum olsun dedi.
Ata-ana ah etdilər Yerlərindən qalxdılar Oğul, getmə, söylədilər Gördülər çarə olmadı. Oğlan dedi: – Əlbəttə, o Ağam tutulan qalaya Varmayınca ola bilməz. Ata-ana: – Var get, oğul, Uğurların açıq olsun, Gələcəyin olsa əgər, Əsən varıb sağ gələsən! İgit oğlan atasının, anasının Əlin öpdü, qara qoç ata sıçradı Gecəni gündüzə qatdı. Üç gün gecə-gündüz yürütdü Dərəşam ucundan keçdi. Qardaşının tutulduğu O, qoruğa gəldi çıxdı. Neçə kafər ılxıçısı Gördü yabı gözləyirlər. Qılınc çəkib altı kafəri təpələdi, Dovul çalıb yuntları hürkütdü, Gətirib qoruya saldı. Gecəni gündüzə qatıb, Üç gecə-gündüz at çapmış Qaranqulu gözlərini yuxu aldı. Qazılıq atın cilovunu Biləginə keçirərək Çəmənlikdə yatdı, uydu. Məgər kafərin casusu Gəlib belə xəbər verdi: – Oğuzdan bir dəli igit Çıxıb gəldi, ılxıçıları öldürdü.
|