ULAŞ OĞLU XAN QAZAN
Gəlin onu öldürəlim. Kafər bəyləri gəldilər toplandılar. Biri aydır: – Bunun oğlu, qardaşı var, Bunu öldürsək iş çıxardar. Belə olsa, gətirdilər donuz damına saldılar.
At ayağı külək olur, Ozan dili çevik olur, Qazan xanın ölüsündən, dirisindən Heç kimsənin xəbəri yox. Məgər xanım, Qazan xanın Bir kiçik oğlu varmış Boy atıban igit olmuş. Bir gün qalxıb ata minib Bayındır xan divanına gələn zaman, Bir kişiyə qarşı gəldi. Kişi aydır: – İgit, sənmi Qazan xanın oğlu? Uruz Deyilsənmi? Uruz aydır: – Mərə, qavat mənim atam Bayındır xan deyilmi? Kişi aydır: – Yox, igidim, O, ananın babasıdır. Uruz aydır: – Mərə, söylə, Mənim babam ölümüdür, dirimidir? – Yox diridir. O, Tumanın Qalasında dustaqdır. Oğlan bunu eşidincə, Məlul oldu. Ağlar gözlə Geri döndü, anasına vardı, gəldi. Burda görək anasına nə söyləmiş: – Mərə, ana, görünən mən Bayındır xanın oğlu yox, Xan Qazanın oğluymuşam. Mərə, qavat qızı, bunu Mənə nəçün deməzmişsən? Ana haqqı, Tanrı haqqı Deyilmişsə, qara polad Uz qılıncım, dartar idim. Qəflətindən mən başını Kəsər idim, alaca qanın Yer üzünə tökər idim. Ana bu sözdən ağladı Oğlancığın qucub dedi: – Oğul, baban səlamətdir, Ancaq sənə söyləməyə Qorxardım mən, kafərlərə Gedəsən sən, öz-özünü Ota vurub, suya vurub, Həlak olub basılasan. Onun üçün sənə deməzdim. İndi əminə adam sal, Gəlsin görək o nə deyir.
Adam saldı əmisini Çağrıtdı. Əmi gəldi, Uruz aydır: – Mən babam Dustaq olduğu qalaya getməliyəm. İttifaqla danışdılar, Bütün Oğuz bəylərinə xəbər oldu, Uruz babasını andı gedər, Yaraqlaşıb yola düşün. Qoşun gəldi alaylandı, Alp Uruz çadırlarını açdırdı, Cəbbəxanasın yükəltdi, Qaragünə sərkərdə oldu, Boru çalıb yollandılar. Yol üstündə kafərlərin Ayasofiyası var idi, Keşişlər orda oturardı, Olduqca sarp kilisa idi. Atdan yenib tacir donu geyindilər, Bəzirganlar surətində, Qatır, dəvə çəkdilər. Kafər gördü bu gələnlər Tacirlərə bənzəməzlər. Qaçıb gedib Qala içrə gizləndilər, Qapıları qapadılar, Burca çıxıb, kim olduqların, sordular. Bunlar aydır: – Bəzirganıq. –Yalan sözdür, deyə, Dönüb qafiləni daşladılar. Uruz atdan yendi aydır: – Hey, atamın qədəhindən Şərab içən, məni sevən, Atdan yensin bu qalanın Qapısına birlikdə Əmud vuralım. On altı ər sıçrayıb Atdan yendi. Qalxanlara Yapındılar, əmudların Omuzlarına qoydular, Yaxınlaşıb əmud ilə Qapıları avatdılar, İçəriyə soxuldular. Tapdıqları kafərləri Öldürdülər. Mallarını Yağmalayıb qoşun içrə Qayıtdılar.
Kafərlərin sığırtmaçısı var idi, Baxdı gördü qala alındı, Qaçıb gəldi Ayasofiya alındığın Təkura xəbər gətirdi: Nə durmusuz, Üstünüzə yağı gəldi, Başınıza çarə qılın. Təkur bəylərin çağırıb Bunlarla nə etməli, Deyə, sordu. Çarə buna qalıbdır ki, Siz Qazanı çıxarasız, Onlara qarşı qoyasız. Bunu hamı səlah görüb Qazan xanı donuzluqdan Çıxardılar, gətirdilər. Təkur aydır: – Hey, Qazan bəy, Üstümüzə yağı gəldi. Bu yağını üstümüzdən Ayırırsan, onda səni
|