ULAŞ OĞLU XAN QAZAN
Gördümsə üz döndərmədim. Ağzı dönməz qılıncımı ələ aldım, Məhəmmədin dini eşqinə Yorulmadan qılınc vurdum. Ağ meydanda yumru başlar Kəsib saldım. Onda belə Ərəm, deyə, bəyəm, deyə, öyünmədim. Mən öyünən ərənləri Xoş görmədim, ər bilmədim. Mərə, kafər, əlində ikən Aman vermə, öldür məni, Qılıncını sal boynuma. Kəs başımı, qılıcından Qorxum yox, öz əslimi Öz kökümü sımağım yox!
Bir daxı söyləmiş: – Yüksək-yüksək Qara dağdan Daş yuvarlansa, Qaba ökçəm oyluğum Qarşı tutan Qazan mənəm. Firon şişlər baş qaldırıb Yerdən çıxsa, qaba ökçəmlə Pərçin qılan Qazan mənəm. Qaba-qaba bəylər oğlu Qovğa qılsa, qamçı salıb Döydürən Qazan mənəm. Uca dağlar duman alsa, Qara duman dolu qopsa, Qara qoçumun qulağı görünməsə, Qərib ərən qulağuzsuz, Yol yanılsa, qulağuzsuz, Yol başaran Qazan mənəm. Yeddi başlı əjdəhaya Gəlib çatdım. Heybətindən Soldakı, gözüm yaşardı. Hey, gözüm, namərd gözüm, Bir ilanda nə varımış Qorxdun, dedim. Onda belə ərəm, deyə, bəyəm deyə, Öyünmədim. Mən öyünən Ərənləri xoş görmədim, ər bilmədim. Mərə, kafər əlində ikən aman vermə, Öldür məni, itir məni, Sal qılıncın, kəs başım. Qılıncından qorxum yox, Öz əslimi, öz kökümü sımağım yox!
Qazan bir daxı söyləmiş: – Arqıc qırda yayxalanır, Ummanların dənizində, Sirp yerlərdə yayılmış Kafərlərin şəhəri. Sağa-sola çırpınırdı üzgəcləri, Su dibində dönər bəhrləri. Tanrı mənəm! Deyə, su dibindən Çığraşır asiləri. Önün qoyub tərsin oxur, Qızı-gəlini. Altun aşıq oynar, Sancıdının bəyləri. Altı qatla Oğuz vardı, alımadı o qalanı. Altı ərlə bir mən Qazan, Altı günə qoymayıban Basdım, aldım o qalanı. Kilisasının yerinə məçid yapdım, Ban banlatdım, gözəl qız-gəlinlərin Ağ köksüm üstə oynatdım. Bəylərini qul eylədim, Onda daxı ərəm, deyib öyünmədim, Mən öyünən ərənləri xoş görmədim. Əlindəkən, mərə, kafər, öldür məni, İtir məni, qılıncından sıparım yox, Öz əslimi, öz kökümü sımağım yox!
Qazan bir daha söyləmiş: – Arqıc qırda döndərdigim mərə, kafər, sənin baban, Şaqaqına imrəndigim sənin gözəl qız-gəlinin, Ağca qala Sürməlidə at oynatdım, Atla Qarun ellərinə çapqın etdim, Ağça Hasar qalasının burcun yıxdım, Ağ ağça gətirdilər, puldur dedim, Qızıl altun gətirdilər aldanmadım. Ala gözlü qız-gəlinin gətirdilər aldanmadım, Kilisasını yıxdırıb məçid yapdım, Altun, gümüş yağmalatdım, Onda dəxi ərəm, deyib öyünmədim, Mən öyünən ərənləri xoş görmədim. Əlindəkən mərə, kafər öldür məni, İtir məni, öz əslimi öz kökümü Sımağım yox, kafər səni öyməgim yox!
Qazan bəy birdə söyləmiş: – Ağ qayanın qaplanının ərkəgində bir köküm var, Ortac qırda sizin sığın, keyikləriz durdurmağa. Ağ meşənin aslanında bir köküm var, Qaz alaca yuntları durdurmağa. Azvay qurd ənigi ərkəgində bir köküm var, Ağca yunlu tümən-tümən qoyunu gəzdirməgə. Ağ qanadlı sunqur quşu ərkəgində bir köküm var, Ala ördək, qara qazın uçurmaya. Qalın Oğuz ellərində bir oğlum var, Uruz adlı, qardaşım var, Qaragünə. Yenidən doğanını diri qoymayalar, Əlinə girmiş ikən, mərə, kafər, öldür məni, İtir məni, qılıncından sıparım yox!
Qazan bir daxı söyləmiş: – İt kimi hafıldayan çərkəz xırslı, Küçücük donuz şülənli, Bir torba saman döşəkli, Yarım kərpiç yasdıqlı, Yonma ağac tanrılı köpəyim kafər! Şanlı Oğuz ellərini görər ikən, Bil ki, səni öyməyim yox! İndi daxı öldürərsən, öldür məni Öldürməsən, Tanrı qoysa, Öldürərəm, kafər səni.
Kafər aydır: – Bu bizi öymək istəməz,
|