79

SUAL

Eyb ikən şəxsə görə nəfsini öymək, əcəba,

Şeyxülislam özünü bunca nə təqdir ediyor?

İlk dəfə “Günəş” qəzetində (2 yanvar 1911, â„– 1) imzasız çap olunmuşdur.

CAVAB

Molladır çünki, o öz gördüyü röyalərini

Başqadan sormayır, ancaq özü təbir ediyor.

80

LƏNƏT SƏNƏ, EY CƏHL, NƏ BIDAD EIDYORSAN!

Lənət sənə, ey cəhl, nə bidad ediyorsan!

Hər gün yeni min məl`ənət icad ediyorsan!

Sərməşq edərək Habilü Qabil[i] hərəkatın,

Qardaşları qardaşlara cəllad ediyorsan!

Nakəslərə imdad ilə, bikəslərə bidad –

Bir gör kimə yardım, kimə bidad ediyorsan?!

İlk dəfə “Günəş” qəzetində (4 yanvar 1911, â„– 3) “Ə.S.” imzası ilə çap olunmuşdur.

81

QAFIL YAŞAMAQDANSA GÖZƏL KARDIR ÖLMƏK

Qafil yaşamaqdansa gözəl kardır ölmək,

Hərçənd ki, qəflətlə dəxi ardır ölmək;

Zənciri-cəhalətdə bu alçaq yaşayışdan,

Cahil, sənə dar üzrə səzavardır ölmək!

İlk dəfə “Günəş” qəzetində (10 yanvar 1911, â„– 8), az sonra isə Həştərxanda çıxan “Bürhani-tərəqqi” qəzetində (21 yanvar 1911, â„– 131) “Ə.S.” imzası ilə çap olunmuşdur.

82

MƏMDƏLİ DEYİR Kİ:

Nasirülmülk[ii], sənə boylə gümanım yox idi

Ki, bu tezlikdə qohuçluq odunu sərd edəsən;

Mən Ədesdən sürünəm Berlinə didarın üçün,

Qapına üz tutam ümmid ilə, sən tərd edəsən[iii]...

İlk dəfə “Günəş” qəzetində (13 yanvar 1911, â„– 11) “Ə.S.” imzası ilə çap olunmuşdur.

83

NASİRÜLMÜLK BAKIDAN İRANA AZİM OLDUQDA

Məncə, İranə əbəs əzm ediyor Nasiri-mülk,

Göz önündə görürəm çünkibudur İranı;

Var ikən parlaman içrə bu qədər qasiri-mülk –

Bir nəfər Nasiri-mülkün nə olur imkanı?!

İlk dəfə “Günəş” qəzetində (14 yanvar 1911, â„– 12) “Ə.S.” imzası ilə çap olunmuşdur.

84

MÜXBİRÜSSƏLTƏƏYƏ[iv]

Yapdığın hiyləni hər günkü qəzetdə oxudum,

Axırında yenə gördüm ki, yazılmış: “Sonu var”.

Nə xəbərdir, deyə sordum, dedi müxbir ki, hələ

Birini göstərirəm, işbu rəqəmdən onu var!..

İlk dəfə “Günəş” qəzetində (14 yanvar 1911, â„– 12) “Ə.S.” imzası ilə çap olunmuşdur.

85

ƏCDADINA ÇƏKDI, PƏDƏRIN MÜTLƏQ UNUTDU

Əcdadına çəkdi, pədərin mütləq unutdu,

Məbusləri məclis ilə atəşə tutdu,

Bir mərtəbə zülm eylədi ki, Məmdəli mirza,

Zöhhakə[v] də, Çingizə də min rəhmət oxutdu.

İlk dəfə “Günəş” qəzetində (17 yanvar 1911, â„– 14) “Ə.S.” imzası ilə çap olunmuşdur.

86

MÜHAVİRƏ

-         Qafqaz əhli üç il ərzində nə emal eylədi?

-         Məktəbə hər yerdə onlar hümmət eylədi!

-         Mərhəba! Səd mərhəba!..

-         Bəs bu az müddətdə məktəblər qapandı ya nədən?

-         Həp çocuqlar dövreyi-təhsili ikmal eylədi!..

-         Mərhəba! Səd mərhəba!..

İlk dəfə “Günəş” qəzetində (18 yanvar 1911, â„– 15) “Ə.S.” imzası ilə çap olunmuşdur.

87

MÜXABİRƏ

Məmdəli:

Sevgili sultan babam, söylə, sənin halın nədir?

Mən ki, bir şux madmazel eşqində əldən getmişəm!

Şəhrdən şəhrə gəzib, Avropanı uğraşmışam,

İt qızı ram olmadı, hər dürlü ilhah etmişəm!

Həmid:

Məmdəli, artıq maranqozluq məraqım qalmamış,

Kərki, mişarı qığıb başqa evə göndərmişəm!

Ölkədə tək-tək vəba var, derlər, ondan qorxmuşam,

Xanəmə daru yığıb bir aptekə döndərmişəm!

İran şahı Məhəmmədəli ilə Türkiyə sultanı II  Əbdülhəmidin söhbəti şəklində yazılan bu satira ilk dəfə “Molla Nəsrəddin” jurnalında (18 yanvar 1911, â„– 3) imzasız çap olunmuşdur.

88

ABBAS AĞA[vi] DEYİR Kİ:

Can verib millətə, ali, əbədi nam alırız,

Nə ziyan eyləyiriz, can veririz, kam alırız.

Qətlimiz yövmü bizə sanma müsibət günüdür,

Biz o gün həzrəti-həqdən yeni bayram alırız.