Qonaq Kitabı
Səhər seyri-çəmən qıldım, gülü minayə bənzətdim

Səhər seyri-çəmən qıldım, gülü minayə bənzətdim,

Fəzayi-busitani,[i] bilmədim, səhrayə bənzətdim,

Camalın görcək ol yari mələk-simayə bənzətdim,

Nəzər qıldım, qaşın taqin çəkilmiş yayə bənzətdim.

Xumarlanmış gözün bir nərgisi-şəhlayə[ii] bənzətdim.

 

Könül çox təng olub, ol dəmdə seyri-gülstan etdi,

Həvasım[iii] payımal oldu, sərimdən əqlü huş getdi.

Dilim yüz iltica ilə visalini soraq etdi,

Vurub badi-səba gül çöhrədə zülfünü dağıtdı,

Səhabi-tirədən[iv] etmiş tülu çün ayə bənzətdim.

 

Yetişdi ərşi-əlayə,[v] məni-bidil çü ah etdim.

Cahani-rövşəni bəxti-zəbunim tək siyah etdim;

Baxıb rüxsarına yarın, şəbihi-Mehrü Mah[vi] etdim,

O zülfi-müşkübarə dövri-ruyində nigah etdim,

Xəyali-müşki-Çin etdim, şəbi-yeldayə bənzətdim.

 

Tamaşa eylədim cananıma, çünki məni-müztər,

Dedim: ey bəh, nə xoş xəlq eləyibdir xaliqi-əkbər![vii]

Cahana gəlməyibdir bir bunun tək məhliqa dilbər,

Dili bülbül, dişi lölö,[viii] dodağı qönçeyi-əhmər[ix]

Dəhani-binişanın[x] dürri-bihəmtayə[xi] bənzətdim.

 

Yaxıb şəmi-vüsalə, canımı pərvanə etdim mən,

Camalın vəsfini dildə əcəb əfsanə etdim mən,

Könül mürqinə[xii] ol zülfi-siyahi lanə etdim mən,

Ləbin küncündəki xali xəyali-danə etdim mən,

Cəmalini o dildarın güli-həmrayə bənzətdim.

 

Təalallah, nə xoş xəlq eyləyibdir xaliqi sübhan.

Məgər eyni mələkdir, vərnə[xiii] olmaz bir belə insan;

Çıxıb, seyri-gülüstanə, edib yüz naz ilə cövlan,

Qədəm basdıqca gülzarə, o dilbər çün məhi-taban,

Nəhali-qamətin[xiv] sərvi-səhi-balayə[xv] bənzətdim.

 

Qəmim əğyardən hərçənd gizlətdim, nihan etdim,

Görüb payanə yetməz eşqimin sirrin bəyan etdim.

Gecə ta sübh olunca nalə çəkdim, əlaman etdim,

Səhər vaxtı olub diltəng əzmi-gülstan etdim,

Çü Heyran nalə etdi, bülbüli-şeydayə bənzətdim.



[i] Fəzayi-busitan – Bustan sahəsi.

[ii] Nərgisi-şəhla – Açılmış nərgiz gülü (gözlərə işarədir).

[iii] Həvas – Hisslər.

[iv] Səhabi-tirə – Qara bulud.

[v] Əriş-əla–Uca göy.

[vi] Şəbihi-Mehrü Mah – Günə, Aya oxşar.

[vii] Xaliqi-əkbər – Böyük yaradan.

[viii] Lölö – Mirvari.

[ix] Qönçeyi-əhmər – Qırmızı qönçə.

[x] Dəhani-binişan – Kiçik ağız; gözəlin ağzının kiçikliyinə işarədir.

[xi] Dürri-bihəmta–Bərabəri olmayan nadir dürr.

[xii] Mürq – Quş.

[xiii] Vərnə – Yoxsa, əks halda.

[xiv] Nəhal – Cavan ağac, fidan.

[xv] Sərvi-səhi-bala – Uca boylu sərv.

 



 
[1] 
 
© 2011 Ədəbiyyat portalı - www.azerlit.info