|
BƏKİL OĞLU ƏMRAN
Başlanış
Yenə şahpər açıb xəyal tərlanım Yeni üfüqlərin sinəsin yarır. Şeirimlə bağlayıb qanad-qanada, Bilməm haralardan nələr axtarır.
Yerdə ov başına qəhət oluban, Gedir Qaf dağından Simurğ axtara. Yox! Özün bilənə dünya qəfəsdir, Bəlkə də can atır canın qurtara.
Qəfəs nə qədər də geniş olsa, quşa Yenə milələrə gedər sovuşar. Xəyal heç ölçüyə sığışan deyil, Hər qaba tökülsə, doldurar, daşar.
Necə canlanmasın, necə daşmasın, Necə özlüyündən çıxmasın insan? Necə bu dünyaya gəlib-gedim mən, Baş aça bilməyim nə olduğumdan?!
Qarşımda axırı görünməz bir yol, Baxıram, baxdıqca gözüm qaralır. Duyub-düşündükcə, fıkrə daldıqca Fəlsəfə mat qalır, məntiq koralır.
Qəribə bir hala qalıram bəzən, Kaş ki o halı vəsf edə biləydim. Olaydı sənin də əlindən tutub, Bir an o aləmə gedə biləydim.
Vəsf etmək o halı mümkün deyil, yox! Adını mən “heyrət” qoyuram ancaq. Bir də ağıl, məntiq, hikmət naminə “Olanmaz” bir “var”a inanamamaq.
“Varlıq!” Bəli, müdhiş bir vaqeiyyət! – “Əcəb, doğrudan da varıymışam mən?! Bu da ki, dünyadır – bəli, dünyadır!” (Gözlərim kəlləmə çıxır heyrətdən!).
– Olanmaz, olanmaz, yox, bu olanmaz! (“Olanmaz” söyləyirsən, “var”a bir bax!) Mümkün inanmaya heç nəyə insan, Necə “özlüyünə” inanmayacaq?!
Olanmaz, olanmaz, yox, bu olanmaz! Necə ki, mən varam?! Nə təhər, hardan?! – Deyə, həqiqətdən qaçsam da bir an, “Varlığım” əl çəkmir, tutur yaxamdan.
Yenə pəndam olmuş, boğulmuş su tək Yığılıram, öz içimə doluram. Öz yerində qalır bütün suallar, Özüm öz-özümə sual oluram:
– Bu nə quruluşdur, mən kiməm, nəyəm? Bu “mümkün”ə səbəb hansı “imkan”dı? Deyirlər: “Aləmin yaradanı var”, Olsa, varlığına o da heyrandı.
Bu söz küfr olsa da, həzyan olsa da, Ancaq təfəkkürün baş zirvəsidir. Hər nədir dünyaca yükün altında, Əql arabasının nalə səsidir.
Xəyal dənizinə çoxlar cumublar, Çoxlar təhəyyürə qapılıb, uyub. Ancaq bu dediyim haləti, anı Bilməm, kim düşünüb, bilməm, kim duyub?!
Hər şeyi zamanda, məkanda görmək, Təbii bir adət olub insana. Artıb yüksəldikcə elmi, zəkası, Cürbəcür ölçülər tapılıb ona.
Elə də hər zadın, qanunun, özün, O öz ölçüsüylə ölçüb həmişə. Heyrətə, əcəbə, qapaldıb onu Hər nə ölçüsünə düz gəlməyəndə.
Halbuki insanın elə lap özü, Bütün əcəblərdən əcəbdir, dinməz! Çünki “varlıq” kimi əsas müəmma Yəqin heç arşına düz gələ bilməz!
Heç açar bu sirrin xəzinəsinin Qapısın hələ də açmayıb, açmaz! Bu günəşdən işıq vaqeiyyətin İşığı, nədənsə, insana çatmaz.
Uşaqkən anamın dodaqlarından Dərin mənalı bir söz eşitmişəm: “Könül bir atdır hər minikdən yeyin”! Dəfələr bu “at”ı minib getmişəm.
Getmişəm, getmişəm, getmişəm... hara? Bütün əfsanələr geridə qalıb. Xəyal qədər xəyal atın sürmüşəm, Ayağı axsayıb, nalını salıb.
Çatmamışam aydın bir həqiqətə, Ancaq bir söz desəm, qınama məni. Bütün varlıqları görüb keçərkən, Hər yerdə görmüşəm özümü, səni.
Fikirsiz, duyğusuz çox şey görmüşəm, Bir yox, iki yox, bu dünya-aləmcən. Lakin heç halətdə fikri, duyğunu Ayrı görməmişəm fikirləşəndən.
Quru, boş fikir yox, fikirləşəndir, Bütün varlıqları duyur, anlayır, Anlanan olmasa, nə anlaşılar? İş anlayışda yox, anlanandadır.
Odur ki, yüzü-yüz ayə deyə, mən Dünyanı, insanı dana bilmirəm. Baş verən ən kiçik hadisəni də Mənasız, səbəbsiz sana bilmirəm.
|