|
NƏDİR, AYA, YENƏ ÜSYANLARI İRANLILARIN?
Nədir, aya, yenə üsyanları iranlıların? Başladı cünbüşə tüğyanları iranlıların, Nəqzi-əhd eylədi əyanları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Yansın iranlıların arxası, yandı ciyərim! O yetim Məmdəlidən var yenə bir pis xəbərim; Belə derlər ki, qoyub təxti qaçıb taci-sərim, Sığınıb konsula xaqanları iranlıların[1], Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Əhli-İran bu qədər bişərəf olsun, nə üçün? Düşməni-tərzi-ümuri-sələf olsun, nə üçün? Yeni Osmanlı[2] kimi naxələf olsun, nə üçün? Bata, ya rəb, görüm İranlıları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Üçcə il qoymadılar təxtdə rahət yaşasın, Bir doyunca çıxarıb kef, edib işrət yaşasın, Ta onun sayeyi-ədlində bu millət yaşasın, Olsun asudə müsəlmanları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Neyləmişdi sizə, yahu, bu başıdaşdı yetim? Ya nə vicdanə dəyər bir işə çulğaşdı yetim!? Hərə bir hoqqa çıxartdız, kırıxıb çaşdı yetim, Dedi, çıxsın dəxi qoy canları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Sizə öz şəninə şayəstə kərəm etmədimi? Hökm məşruteyi-İranı rəqəm etmədimi? Xətti-quranı öpüb, yadi-qəsəm etmədimi? Niyə bəs olmadı imanları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Bilmirəm andıra qalmış bu nə hürriyyət idi? Haradan çıxdı bu söz, ya bu necə söhbət idi? Ölkəmiz altı min ildən bəri bir cənnət idi, İndi qan-qan deyir insanları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Hələ iranlıların bir o Sipəhdarına[3] bax!? Bəxtiyari elinin rütbəli Sərdarına[4] bax!? Bir, sən allah, buların şah ilə rəftarına bax! Bu da əyanları, ərkanları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Başına cəm eləyib hər biri bir xeyli sipah Ki, nə var? Məndəli, düş təxtdən, olma bizə şah! Etdilər üç günün ərzində bütün əmri təbah, Qaçdı, “ax-vay!” deyə, sultanları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Bundan əvvəl bu gözəl ölkədə canlar var idi, Yaxşı-yaxşı qocalar, adlı cəvanlar var idi, Şahı həq zilli bilən sevgili xanlar var idi, İndi Yefremlər[5] olub xanları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Bir də, yahu, nə gərək el qarışa şah işinə? Göz açıb diqqət edə gah özünə, gah işinə? Şah olan kəs olur ancaq özü agah işinə! Yoxsa hər silsiləcünbanları iranlıların, Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Şah bilər ölkədə hər nə götürər, hər nə qoyar, Gah cibin, gah dərisin hər kimin istərsə soyar, Baş kəsər, ev dağıdar, can çıxarar, göz də oyar – Min də çıxsa göyə əfğanları iranlıların, Becəhənnəm ki, yanır canları iranlıların Şahın öz əbdidir insanlıarı iranlıların! Dərhəqiqət pis imiş qanları iranlıların!
Məhəmmədəli şahın İran mücahidləri tərəfindən taxtdan salınması münasibəti ilə yazılan bu şer ilk dəfə “Molla Nəsrəddin” jurnalında (19 iyul 1909, â„– 29) “Əbunəsr Şeybani” imzası ilə çap olunmuşdur.
[1] Tehran mücahidlər tərəfindən tutulduqdan sonra Məhəmmədəli şah qaçıb rus səfəratxanasında gizlənmişdi. Həmin hadisəyə işarə olunur.
[2] Gənc türklərə işarədir.
[3] Cipəhdar – İranın iri mülkədarlarından biri idi.
[4] Sərdar Əsəd – Bəxtiyari elinin rəislərindən biri idi. Məşrutəçilərə qoşulub, Məhəmmədəli şahın əleyhinə mübarizə aparmışdır.
[5] Yefrem xan – Qafqaz ermənilərindən olub, İran inqilabına kömək üçün gedən könüllülərdən biri idi.
|